Grant NCN

Grant Narodowego Centrum Nauki realizowany przez dra hab. Mariusza Sawickiego:  „Elity społeczno-polityczne Wielkiego Księstwa Litewskiego w świetle raportów dyplomatów francuskich i angielskich w II połowie XVII wieku”

Ważnym elementem historii Wielkiego Księstwa Litewskiego II połowy XVII w. było jej umiędzynarodowienie, zresztą podobnie jak całej federacyjnej Rzeczypospolitej.

Jest to okres politycznej i dyplomatycznej dominacji Francji Ludwika XIV, a także rywalizacji habsbursko-burbońskiej. Polityka angielska polegała natomiast na utrzymaniu względnej równowagi sił w Europie, a w tym przypadku kluczową rolę odgrywało państwo polsko-litewskiego. Zatem z uwagą obserwowano wewnętrzną scenę polityczną, co było wobec systemu rządów w Rzeczypospolitej kwestią kluczową. To elity decydowały, poprzez wpływy polityczne, o działaniach państwa. Zatem to najbardziej wpływowe osoby najczęściej obserwowała dyplomacja paryska – wersalska oraz londyńska i wobec nich układano konkretne plany działania. Zarówno Francuzi, jak i Anglicy próbowali pozyskać elity litewskie, które miały przełożenie, poprzez układy fakcyjne oraz znaczenie majątkowe i polityczne na Koronę Polską, do własnych, partykularnych celów. Działania magnatów były zauważalne i pilnie śledzone, a co za tym idzie raportowane do central. Poznanie tych elementów pozwoli na zbadanie kwestii funkcjonowania litewskich elit w polityce europejskiej i określenie jej roli na Starym Kontynencie, a także postrzeganie ich przez obce dwory. Tutaj interesujące będzie zbadanie zagadnienie podmiotowości lub też przedmiotowości takich działań dyplomacji obcych państw wymierzonych w pozyskanie sojuszników wśród elit społeczno-politycznych Wielkiego Księstwa Litewskiego i wykorzystanie ich w globalnej rywalizacji na kontynencie europejskim, poprzez celowe i kierunkowe sterowanie polityką państwa.